Verbinding is misschien wel de grootste kracht die er bestaat. Het is zo krachtig dat het nieuw leven voort kan brengen. Het staat aan de basis van ons leven. Vanaf het moment van conceptie groeien we op in verbinding. Vandaar dat we in onze kern altijd naar verbinding verlangen. Niet alleen naar oppervlakkige interacties, maar naar échte nabijheid, waar we ons gezien, gehoord en veilig voelen. Echter in die verbinding kan ook van alles gebeuren wat verbinding ingewikkeld maakt en pijnlijk. Juist omdat het zo'n oerverlangen is en zo dichtbij komt, kan het ook onze diepste kwetsbaarheid naar boven brengen.
De Kracht van Veiligheid: Het Experiment met het Aapje
Een beroemd experiment uit de jaren '60 van psycholoog Harry Harlow raakt mij elke keer weer. Ondanks dat het een onethisch experiment is (het kan triggerend werken) en ik dit soort experimenten afkeur, heeft het enorm waardevolle inzichten gegeven voor het belangrijk veiligheid en (fysieke) nabijheid is voor de ontwikkeling van mensen.
Een jong aapje werd in een nieuwe, onbekende omgeving geplaatst met twee ‘moeders’: een koude metalen constructie die melk gaf en een zachte, stoffen moeder zonder voeding. De verwachting was dat het aapje vooral bij de metalen moeder zou blijven, omdat voedsel een primaire levensbehoefte is. Maar tot ieders verbazing klampte het zich bijna voortdurend vast aan de stoffen moeder en ging het alleen naar de metalen moeder om kort te drinken. De nabijheid van de zachte moeder had een kalmerend effect. Pas toen het aapje zich veilig voelde, begon het zijn omgeving te verkennen en speels gedrag te vertonen. Veiligheid en nabijheid bleken een noodzakelijke voorwaarde voor groei, nieuwsgierigheid en verbinding met de wereld.
Wat Betekent Dit Voor Onze Relaties?
Wat hier gebeurde heeft ons begrip van hechting en veiligheid voorgoed verandert. Vroeger dacht men dat het laten huilen van een baby gezond was. Veel mensen hebben in hun jeugd een gebrek aan veiligheid, nabijheid of emotionele afstemming ervaren. Ouders die zelf zijn opgegroeid in een cultuur die weinig ruimte biedt voor kwetsbaarheid of het uiten van persoonlijke gevoelens en behoeften, hebben vaak niet geleerd om zich goed af te stemmen op de emotionele wereld van hun kinderen. Je kunt niet geven wat je zelf nooit ontvangen hebt.
Onze emotionele behoeften zijn verrassend gelijk aan die van apen. Net als het aapje kunnen wij pas écht tot bloei komen als we ons veilig voelen. En we zijn neurobiologisch geprogrammeerd om troost, nabijheid en aanraking te zoeken wanneer we ons onveilig voelen. Fysieke aanraking - een knuffel, een hand op de schouder, een liefdevolle blik - heeft een directe kalmerende werking op je zenuwstelsel. Wanneer je je veilig voelt in nabijheid, kan je lichaam ontspannen en kun je dieper contact maken met jezelf en daarom ook met anderen.
Zonder een gevoel van veiligheid raken we gestrest, trekken we ons terug of worden we hyperalert. Ons zenuwstelsel raakt ontregeld, en dit heeft invloed op hoe we contact maken met anderen. Je wordt minder vrij om te ontdekken, durft je niet meer open te stellen en verliest het vermogen tot speelsheid, creativiteit en intimiteit in relaties.
Het goede nieuws is dat het nooit te laat is; je kunt elk moment beginnen met het creëren van een veilige omgeving voor jezelf en mensen opzoeken die hetzelfde verlangen delen om te oefenen in nabijheid.
Intimiteit en Authentic Relating
Echte intimiteit ontstaat wanneer we ons veilig voelen in de nabijheid van een ander. Dit betekent niet alleen fysiek dichtbij zijn, maar ook emotioneel open kunnen zijn, zonder angst voor afwijzing of oordeel. In Authentic Relating leer je hoe je stap voor stap een veilige en intieme verbinding kunt creeren. Het vraagt om:
Kwetsbaarheid en echtheid – Je gevoelens, behoeften en grenzen durven delen, zelfs als dat spannend is.
Aanwezigheid en afstemming – Echt luisteren, de ander zien en voelen, zonder te willen fixen of oordelen.
Co-regulatie – Een omgeving creëren waarin jullie beide zenuwstelsels tot rust kunnen komen, door te vertragen, oogcontact, afgestemde communicatie, aanraking.
Het verbaast me elke keer weer dat met behulp van de principes en tools van Authentic Relating, er als vanzelf een bedding ontstaat van veiligheid waarin mensen kunnen ontspannen in intimiteit. Al je beschermingsmechanismen kunnen boven komen en dit is ok, niets hoeft anders te zijn dan het is. Dit is juist wat het veilig maakt en wat voor verbinding zorgt, wat maakt dat alle spanning, angst en beschermingsmechanismen langzaam kunnen smelten. Je blijft trouw aan jezelf. Dit is wat je mag oefenen bij Authentic Relating.
Wil je oefenen met gelijkstemde mensen? Groeien in verbinding en intimiteit?
Comments